Gdy słyszymy o ADHD najczęściej przychodzi nam na myśl kilkulatek, który nie potrafi usiedzieć na miejscu, wszędzie go pełno, trudno mu skupić uwagę na jednej czynności i zazwyczaj odpowiada zanim pytający zdąży zadać pytanie. A co się dzieje z  kilkuletnim Jasiem, gdy staje się dorosłym Janem?

Otóż często zapomina się, że objawy ADHD utrzymują się u 2/3 osób w życiu dorosłym i wpływają znacząco na funkcjonowanie. Częstość występowania ADHD u osób dorosłych waha się w przedziale 2% do 5%.  Ogólne objawy występujące u dorosłych są podobne do tych występujących u dzieci, tak więc obejmują zaburzenia uwagi, hamowania i samoregulacji. Osoby dotknięte ADHD często zgłaszają poczucie bycia „jak nakręcony“ oraz odczuwanie ciągłego niepokoju ruchowego. Zaburzenia uwagi  natomiast wpływają na trudności z organizacją, charakteryzują się szybkim nudzeniem wykonywaną czynnością oraz trudnościami z przechodzeniem z jednego zadania do drugiego. Dodatkowo życia nie ułatwia tym osobom impulsywność, która sprawia , że często zdarza im się przerywać innym oraz robić pewne czynności, których chwilę później żałują (podejmowanie zachowań ryzykownych).

Symptomom ADHD towarzyszy pogorszenie funkcjonowania w różnych dziedzinach dorosłego życia takie jak:

• słabsze wyniki w szkole czy w pracy (wynikające z kłopotów z organizacją, szybkiego znudzenia wykonywaną czynnością, odkładania spraw na później, impulsywnego podejmowanie decyzji);
• niskie umiejętności społeczne (trudności z dotrzymywaniem zobowiązań, brak umiejętności słuchania);
• niższy poziom wykształcenia w stosunku do możliwości;
• choć wydaje się, że osoba ciągle zajęta, w istocie jest mało efektywna;
• zdarza się nadużywanie nikotyny lub alkoholu, zbyt szybka jazda samochodem;
• impulsywna zmiana pracy czy impulsywne wydatki.

ADHD jest rzadko jedyną diagnozą osoby trafiającej do gabinetu psychologicznego. 
Ok. 75% pacjentów ma co najmniej jedno dodatkowe rozpoznanie i zazwyczaj dzieje się tak, że to trudności współwystępujące motywują osobę do szukania pomocy. Przykładowo pacjent boryka się z depresją, która staje się bezpośrednią przyczyną wizyty w gabinecie psychoterapeuty, a w trakcie pracy z tą osobą można zauważyć, że od dzieciństwa cechowała ją nadruchliwość, trudności z koncentracją uwagi czy problemy z samoregulacją. Osiąganie wyników poniżej oczekiwań oraz częste poczucie porażki staje się podłożem rozwoju depresji.

Wsparcie psychologiczne dorosłych osób z ADHD polega przede wszystkim na nauce organizacji i planowania, osłabianiu skłonności do rozpraszania się oraz ćwiczeniu myślenia adaptacyjnego w celu radzenia sobie z problemami z nastrojem oraz lękiem. Istotną rolę odgrywają bliscy osoby uczestniczącej w terapii, którzy również mają możliwość uczestniczenia w spotkaniach.  Największą skuteczność w terapii ADHD u dorosłych wykazuje połączenie psychoterapii z farmakoterapią.

Źródło:
Safren S.A., Sprich S., Perlman C., Otto M. Poskromić ADHD, GWP Sopot 2015
Young S., Bramhan J., Psychoterapia poznawczo-behawioralna ADHD nastolatków i dorosłych – praktyczny przewodnik po terapii, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2013