Jeśli w głowie osoby z niskim poczuciem własnej wartości zalęgnie się myśl „jestem niechciany” albo „jestem niechciana”, wówczas umysł zaczyna szukać dowodów potwierdzających to przekonanie.
 
Im bardziej ktoś wierzy w tę myśl, tym częściej dostrzega argumenty, które do niej pasują, są z nią w zgodzie. W efekcie osoba ma wrażenie, że ciągle ją coś takiego spotyka i w końcu przyjmuje, że taki jest jej los.
 
Co gorsza człowiek uwrażliwia się na wszelkie sygnały odrzucenia i dezaprobaty. Wkrótce ocenia różne reakcje ludzi na wyrost – przypisując im właśnie takie intencje, choć motywy ich zachowań mogą być inne.
 
Na domiar złego osoba żywiąca takie przekonania zaczyna podejmować różne szkodliwe działania. Na zwykłą domówkę może ubrać się jak stróż w Boże Ciało, co sprowokuje negatywne reakcje otoczenia. Prozaiczne zdjęcie w serwisie społecznościowym wyretuszuje tak, że nawet znajomi jej nie poznają, a nowe towarzystwo będzie zszokowane tym, jak bardzo ktoś nadużywa Photoshopa. Człowiek może też unikać sytuacji, w których byłby w stanie poczuć się atrakcyjny towarzysko, bo nie wierzy, że mogłoby się to wydarzyć.
 
Niestety zmiana głęboko zakorzenionego przekonania stanowiącego niejako jądro niskiego poczucia własnej wartości jest procesem niełatwym i czasochłonnym. Niezwykle pomocna lub wręcz nieodzowna bywa psychoterapia. Nie ma drogi na skróty. Doraźne sposoby są zwykle kompensacją, która nie zmienia bolesnego przekonania, a jedynie pozwala odwrócić od niego na chwilę uwagę.

psycholog Rafał Olszak